Panik atak, beklenmedik bir anda gelen yoğun korku ve kaygı nöbetidir. Kalbin hızla çarpması, nefes darlığı, baş dönmesi, titreme, terleme… Kişi çoğu zaman kalp krizi geçirdiğini ya da öleceğini sanır. Oysa panik atak, bedensel bir felaket değil; zihnin alarm sisteminin yanlış çalışmasıdır.

Atak genellikle birkaç dakika içinde zirveye ulaşır ve yarım saat içinde azalır. Ancak yarattığı korku, saatlerce sürebilir. Panik atak yaşayan kişiler çoğunlukla “ya tekrar olursa?” düşüncesiyle sürekli tetikte olur. Bu duruma beklenti kaygısı denir ve panik bozukluğun gelişmesinde önemli bir rol oynar.

Panik atağın nedenleri karmaşıktır. Genetik yatkınlık, stresli yaşam olayları, travmatik deneyimler ve beynin kimyasal dengesizlikleri risk faktörleri arasındadır. Ancak en önemli nokta, bu durumun kişinin suçu olmadığıdır.

Tedavide bilişsel davranışçı terapi (BDT) oldukça etkilidir. BDT, kişinin panik atağı tetikleyen düşünce kalıplarını fark etmesine ve yeniden yapılandırmasına yardımcı olur. Ayrıca nefes ve gevşeme egzersizleri, bedensel belirtileri kontrol etmeyi kolaylaştırır. Gerekli durumlarda ilaç tedavisi de sürece destek olabilir.

Panik atakla başa çıkmak için bazı öneriler:

• Nefese odaklanın: Yavaş ve derin nefesler, bedene “güvendesin” mesajı gönderir.

• Gerçekçi düşünceler geliştirin: “Kalp krizi geçiriyorum” yerine “Bu bir panik atağın belirtisi, geçecek” demek kaygıyı azaltır.

• Kaçınmaktan kaçının: Panik atağa yol açan yerlerden uzak durmak kısa vadede rahatlatır ama uzun vadede korkuyu besler.

• Destek arayın: Profesyonel yardım, süreci hızlandırır ve kalıcı iyileşme sağlar.

Panik atak, görünmez bir fırtına gibidir. Ansızın gelir, kişiyi sarsar; ama hiçbir fırtına sonsuza kadar sürmez. Doğru yöntemlerle bu fırtınayı karşılamak, zamanla korkunun yerini güvene bırakır.

Unutmayın, panik atak sizi tanımlamaz. Siz, yaşadığınız ataklardan çok daha güçlü ve çok daha geniş bir hikâyeye sahipsiniz.

Ahmet Vefa Çetin

Klinik Psikolog Yayın Tarihi: